Mr T.

Voor de goede orde: het immuunsysteem bestaat onder andere uit de huid en slijmvliezen (de afweerbarrière) en afweercellen, zoals witte bloedcellen (zie plaatje) en verschillende soorten lymfocyten en antistoffen. Verder zijn de amandelen, de lymfeklieren, de zwezerik (thymus) en de milt erbij betrokken.

Het immuunsysteem moet zich na de geboorte nog goed ontwikkelen, net zoals de hersenen. De hersenen moeten ontzettend veel leren, zoals taal en andere vaardigheden. Hierdoor ontstaat een neurologisch netwerk. Het immuunsysteem moet op zijn beurt leren om ziekteverwekkers te herkennen en uit te schakelen. Met name de lymfocyten. Bij de geboorte hebben de lymfocyten al een zekere afweer tegen de buitenwereld, dat is de aangeboren immuniteit die je als baby erft van de moeder. Minstens zo belangrijk is het aangeleerde immuunsysteem die iemand in de loop van het leven opdoet. Door het contact met parasieten, infecties, voedingsstoffen en bacteriën worden de lymfocyten ‘getraind’.

 

Elke aanvaring met potentiele gevaarlijke indringers leidt tot aanpassingen in de T-cellen. Zo onthouden ze hoe ze een ziekteverwekker moeten bestrijden. De lymfocyten beschikken over een enorm immunologische ‘databank’ waarmee ze potentiële ziekteverwekkers te lijf kunnen gaan. Die kennis ligt opgeslagen in de genen. Het activeren van die kennis gebeurt vooral in de eerste levensjaren in de thymus. Daar rijpen lymfocyten tot volwassen T-lymfocyten. Na de puberteit verschrompelt de thymus.

Om de immuniteit op peil te houden, gebruiken de T-lymfocyten een slimme methode: als volwassenen een infectie krijgen worden de lymfocyten opnieuw geactiveerd. Ze beginnen zich te vermenigvuldigen. Een deel van de ‘nakomelingen’ specialiseert zich tot geheugencel. Deze geheugencellen gaan erg lang mee, waardoor iemand lang na een doorstane besmetting beschermd is tegen ziekteverwekkers. De belangrijkste training van het immuunsysteem vindt plaats door contact met het microbioom (darmbacteriën). Dat gebeurt met name in de dunne darm, waar de Peyerse platen zich bevinden (gebiedjes die rijk zijn aan afweercellen). Daar vindt – ook bij volwassenen – veel communicatie plaats tussen darmbacteriën en het immuunsysteem. Dit wordt crosstalk genoemd. Het is de taak van het immuunsysteem om goede bacteriën te vriend te houden. Deze gunstige bacteriën vullen alle spelonken van de darmwand. Zo wordt voorkomen dat ziekmakende bacteriën zich daar kunnen nestelen.

Het is dus duidelijk dat we ons immuunsysteem te vriend moeten houden. Hoe kunnen we dat het beste doen? Onder andere door de inname van Vitamine C, Zink en Vitamine D. De verschillende soorten witte bloedcellen worden aangemaakt met behulp van vitamine C. Dus ook onze T-lymfocyten, welke op hun beurt ziektemakers herkennen en onschadelijk maken.
Zink speelt een centrale rol in het immuunsysteem. Het zorgt voor de normale aanmaak van immuuncellen, B-lymfocyten, productie van cytokinen (ontstekingsstoffen) en een balans tussen Th1 en Th2.
Vitamine D3 is nodig om het aangeboren immuunsysteem optimaal te laten functioneren. Daarbij functioneren onze T-cellen het beste met een optimale dosis vitamine D.

Effectieve immuunreactie

Als er een virus binnenkomt zorgt dit voor een Th1-reactie in het lichaam. Dat wil zeggen dat met behulp van T-Lymfocyten een zeer sterke ontsteking wordt gecreëerd. Zodat cellen die geïnfiltreerd zijn met het virus gedood worden. Wat volgt is een complexe cascade van verschillende acties van het immuunsysteem om het virus te doden en om een immunologisch geheugen aan te leggen, zodat we de volgende keer deze indringer snel herkennen. De Th2-cellen zetten B-lymfocyten aan tot het produceren van antistoffen. Deze antilichamen gaan op de indringer zitten en maken hem onschadelijk.

Verstoring van de Th1-Th2 balans

Het immuunsysteem zou flexibel moeten zijn in zijn keuzen tussen enerzijds een Th1 respons en anderzijds een Th2 respons. Vaak zie je dat bij mensen één van de twee immuun responsen domineert.
Hoe komt dat? Het zou kunnen betekenen dat je een tekort hebt aan bepaalde vitamines, mineralen en goede vetzuren. Of juist te veel aan fructose, te veel alcohol of chronische stress. Een verstoorde Th1-Th2 balans zou tot gevolg kunnen hebben dat er een te heftige immuunrespons komt of dat de immuunrespons na verloop van tijd niet meer wordt ‘uitgezet’.

Preventie

Bepaalde voedingsstoffen zijn van onschatbare waarde voor ons immuunsysteem, zorg er op zijn minst voor dat je deze stoffen binnenkrijgt via je voedingspatroon. Ook het tijdstip en de frequentie van je voeding is net zo belangrijk als hetgeen wat je eet.

Zorg er daarnaast voor dat je immuunsysteem ’s nachts optimaal kan functioneren. Dit doe je door je melatonineproductie (slaaphormoon) te optimaliseren. Dat wil zeggen een zo natuurlijk mogelijk bioritme (slaap-waak ritme) aanhouden.Het doel is om het bioritme van de lever te optimaliseren, want ’s nachts levert dat orgaan energie aan het immuunsysteem.

Vraag jezelf af wat lichtvervuiling (blauw licht van je laptop, tv of telefoon) doet met je melatonineproductie. Hetzelfde geldt voor late avondmaaltijden of sporten in de late avonduren. Is dit bevorderlijk voor je natuurlijke bioritme of zal het eerder zorgen voor een disbalans? Dit alles ten behoeve van je immuunsysteem.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mijn dank gaat uit naar 2 inspirerende mensen: Dr. Leo Pruimboom, grondlegger van PNI Europe. Margot Peineman, orthomoleculair therapeut en hoofddocent van Natura Foundation. De keuze om orthomoleculaire therapie te studeren in Gent bij kPNI Belgium is een van mijn beste investeringen geweest. Bovenstaande tekst is deels afkomstig van de website van natura foundation en deels vanuit de lesstof.

Bronnen:

https://www.naturafoundation.nl/kenniscentrum/artikelen/20881/het-darmmicrobioom-en-de-vroege-ontwikkeling-van-het-immuunsysteem

Nutrients. 2017 Nov 3;9(11). pii: E1211. doi: 10.3390/nu9111211. Vitamin C and Immune Function. Carr AC1, Maggini S2.

Richard Z Cheng, MD, PhD et al, Early Lage Dose Intravenous Vitamine C is the Treatment of Choice for 2019-nCov Pneumonia, Orthomolecular Medicine News Service, februari 16, 2020 (http://orthomolecular.org/subscribe.html and http://orthomolecular.org/resources/omns/index.shtml)

Lui Q, Gao Y, Ci X., Role of Nrf2 and Its Acitvators in Respiratory Diseases, Oxid Med Cell Longev. 2019: 2019:7090534.

Hunt C et al., The clinical effects of Vitamin C supplementation in elderly hospitalised patients with acute respiratory infections, Int J Vitam Nutr Res 1994:64:212-19. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7814237

Khan IM et al. J Rawalpindi Med Coll (JRMC); 2014;18(1):55-57 http://www.journalrmc.com/volumes/1405749894.pdf

Prasad AS, Beck FW, Bao B, Snell D, Fitzgerald JT. Duration and severity of symptoms and levels of plasma interleukin-1 receptor antagonist, soluble tumor necrosis factor receptor, and adhesion molecules in patients with common cold treated with zinc acetate. J Infect Dis 2008 ;197:795-802

Published in final edited form as: J Investig Med. 2011 August ; 59(6): 881–886. doi:10.231/JIM.0b013e31821b8755. Vitamin D and the Immune System

ImmunityReviewCircadian Clock Proteins and ImmunityAnne M. Curtis,1,*Marina M. Bellet,2,3Paolo Sassone-Corsi,2and Luke A.J. O’Neill1,*1School of Biochemistry and Immunology, Trinity Biomedical Sciences Institute, Trinity College Dublin, Dublin 2, Ireland2Center for Epigenetics and Metabolism, Department of Biological Chemistry, University of California, Irvine, Irvine, CA 92697, USA3Present address: Department of Experimental Medicine, University of Perugia, 06132 Perugia, Italy